Katedra w Czeladzi

Czeladź jest jednym z najstarszych miast Zagłębia Dąbrowskiego. W administracji kościelnej Czeladź od początku należała do archidiakonatu krakowskiego oraz do dekanatu bytomskiego. Nie można podać dokładnej daty powstania parafii w Czeladzi, choć wolno przypuszczać, że stało się to po kanonizacji Św. Stanisława, biskupa krakowskiego ze Szczepanowa, która odbyła się w Asyżu 17 września 1253 roku. Kanonizacji dokonał papież Innocenty IV.

W roku 1260 w dokumencie księcia Władysława z Raciborza o przejęciu Czeladzi pojawia się imię Stefana, kapelana w Czeladzi. Można z tego wnioskować, że tego roku erygowano parafię. Nic dziwnego, że patronem został nowo ogłoszony polski święty, patron Polski i Krakowa, cieszący się od swojej śmierci wielką czcią wiernych Św. Stanisław biskup krakowski ze Szczepanowa.

W księdze Liber beneficiorum Jana Długosza z roku 1440 znajduje się zapis, że w Czeladzi znajduje się kościół parafialny pod wezwaniem Św. Stanisława Biskupa i Męczennika, który należy do biskupów krakowskich. Zbudowany jest z drzewa modrzewiowego. Istnieją przesłanki, z których można przypuszczać, że niezwykle gorliwy pasterz, biskup krakowski Stanisław ze Szczepanowa jeszcze za życia mógł być znany mieszkańcom Czeladzi. W czeladzkim kościele od samego początku był czczony obraz przedstawiający Św. Stanisława B. M. Miasto od początku do roku 1792 używało herbu i pieczęci z wizerunkiem Św. Stanisława B. M. W roku 1495 Czeladź została spalona razem z drewnianym, pierwszym kościołem.

Za Andrzeja z Koprzywnicy w 1515 roku przystąpiono do budowy drugiego kościoła. W 1522 roku proboszczem został słynny doktor obojga praw, archidiakon i kanonik krakowski ks. Stanisław Borek. Za niego w 1529 roku zakończono budowę kościoła. Od 1606 do 1650 proboszczem był ks. Andrzej Skarżyński – dziekan bytomski. To on w roku 1649 wprowadził kult Obrazu Matki Bożej Pocieszenia, który zatwierdził 5 maja 1651 roku biskup krakowski Piotr Gembicki. Liczne wota świadczą o łaskach jakie wierni otrzymywali za wstawiennictwem Matki Bożej Pocieszenia. W progach czeladzkiej świątyni przed M. B. Pocieszenia zatrzymał się król Jan Sobieski jadąc do Piekar i na odsiecz Wiednia. Należy nadmienić, że 4 proboszczów z tego okresu nigdy nie było w Czeladzi, gdyż byli kustoszami katedry na Wawelu.

Historia najnowsza

Za proboszcza Ludwika Sataleckiego (1864-1908) już w diecezji kieleckiej do Czeladzi przybył w roku 1899 młody, dynamiczny i mądry wikariusz ks. Bolesław Pieńkowski. To on przystąpił w roku 1904 do realizacji projektu architekta z Warszawy, Hugona Kubery z roku 1890, nowej świątyni czeladzkiej. Budowę zakończono za proboszcza ks. Antoniego Bożka w 1913 roku, który tuż po zakończeniu prac odszedł z Czeladzi. Jego następca ks. Mieczysław-Maria Rogójski 13 września 1913 roku po uroczystym przejściu z poprzedniej świątyni wprowadził wiernych do nowej, okazałej świątyni neoromańskiej. W 1923 wybuchł pożar w kościele, który zniszczył cudowny obraz M. B. Pocieszenia i tym samym na długie lata zamarł kult. Dnia 28 października 1925 roku bullą papieża Piusa X Vixdum Poloniae Unitas z Diecezji Kieleckiej wydzielona została Diecezja Częstochowska, w skład której weszła Czeladź. W tym czasie prowadzono liczne prace upiększające świątynię.

Jednym z najważniejszych wydarzeń stało się przywrócenie kultu M. B. Pocieszenia, którego po przygotowaniach parafian przez proboszcza ks. kan. Mieczysława Oseta dokonał Biskup częstochowski dr Stanisław Nowak dnia 8 maja 1988 roku.